Marketlerden alıp tükettiğimiz gıda ürünlerinin içeriğinde neler olduğu artık daha çok dikkat edilen bir konu haline geldi. Her ne kadar ürünlerin paketlerinde “içindekiler” bölümü yer alsa da, çoğu tüketici ya buradaki maddeleri okumuyor ya da okusa bile teknik terimler nedeniyle ürün içeriklerinin sağlıklı olup olmadığını anlamakta zorluk yaşayabiliyor. Belki alışveriş için ayırdığınız süreyi biraz artırabilir ancak akıllı telefonlar ve uygulamalarla şu iki yolu izleyerek tükettiğiniz paketli gıdaların içeriklerine sağlıklı bir şekilde ulaşmak mümkün.
Barkodunu Taratın
Paketli gıda ürünlerinde barkod kullanımı artık standart hale geldi. Marketler için stok takibinde kullanılan bu barkodlar tüketici tarafında ise daha çok online alışverişte sunulan bir alternatif olmaktan öteye gidemiyor. Halbuki gıda ürününün içeriğini etiket barkodunu akıllı telefonlarla okuyarak görmek mümkün. Avrupa başta olmak üzere özellikle gelişmiş ülkelerdeki tüketicilerin sağlık ve beslenme alanında en çok indirdiği akıllı telefon uygulamaları alanlarından biri de bu. Whatsinit, Recipes by Ingredients, Allrecipes bunların başlıcaları. Her ne kadar sayıları “kahve falı”, “diyet” uygulamaları kadar olmasa da Türkiye’de de bu alanda faydalı örnekler var. Bunlardan biri App Store ve Google Play’den ücretsiz indirilebilen “KlikTag”.
İçerdiği katkı ve alerjen maddeleri, gıdanın organik, vejetaryen, diyet vb. tüketime uygun olup olmadığı gibi bilgileri cep telefonu uygulaması üzerinden sunan KlikTag, ürünlerin tüketicilerin kendi tüketim tercihlerine uygun olup olmadığını da gösteriyor. Uygulamayı açıp, ürün barkodunu okutarak veya ürünün adını yazıp arama yaparak, ürünle ilgili “Trans yağ içeriyor mu?”, “Nişasta bazlı şeker kullanılmış mı?”, “Besin değerleri neler?”, “Hangi koruyucu maddeler kullanılmış?”, “Veganlar için uygun mu?” gibi ayrıntılı bilgilere erişilebiliyor.
E Kodundan Öğrenin
Paketli çoğu hazır gıda ürününün ambalajlarında E harfiyle başlayan kodlar bulunuyor. E-Kod adı verilen bu numaralar, söz konusu ürünün içinde yer alan gıda katkı maddelerinin listesini veriyor. Bu E-Kod’da, Avrupa Birliği’ndeki güvenlik testlerini geçmiş her gıda katkı maddesine adanmış bir numara olarak bulunuyor. Tükettiğiniz ambalajlı gıdaların hangi gıda boyası, renklendirici, alerjik etkiler gibi bileşenleri kapsadığını görmek için bu kodlara dikkat etmekte fayda var. Yine yurtdışında bunun için geliştirilmiş çok sayıda mobil uygulama mevcut: E-Codes, E-Numbers, Food Additives Checker... Bu alanda Türkiye’de öne çıkan ise “E Kodları” adlı mobil uygulama. Türkçe olarak hangi E kodunun ne anlama geldiğini, olası yan etkilerini ve kabul edilebilir günlük alım miktarını Gıda Güvenliği Derneği’nin internet sitesinden (www.ggd.org.tr) de incelemek mümkün.
