"Gecesi gerdanlık gündüzü seyranlık" olarak nitelendirilen taşın ve hoşgörünün kenti Mardin, uzun yıllar terör örgütünün saldırıları dolayısıyla turizm ve sanayileşmede beklenen gelişmeyi gerçekleştiremedi.

Tarih boyunca Sümer, Akad, Babil, Hitit, Asur, Urartu, Roma, Abbasi, Selçuklu ve Osmanlı gibi onlarca medeniyeti bünyesinde barındıran, dar sokakları, taşın oya gibi işlendiği evleri ve tarihi yapılarıyla ziyaretçilerine büyülü bir atmosfer sunan Mardin, tesis edilen huzur ortamı sayesinde turizmde hedef büyüttü.

İlgili kanun uyarınca 6 yıl önce "büyükşehir" statüsü kazanan Mardin, teşvik uygulamalarıyla da kısa zamanda büyük gelişme gösterdi. Geçen yıl 910 milyon dolarlık ihracat yapan Mardin, ülkenin un ve bulgur dış satımında ilk sırada yer almayı başardı. Son 15 yılda devletin 25 milyar lirayı aşan yatırımı sayesinde Mardin'in önü açıldı.

Yaklaşık 15 yıl önce kentin UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer almasının hedeflenmesiyle, Kültür ve Turizm Bakanlığı öncülüğünde önemli projeler uygulamaya geçirildi. Tarihi Dönüşüm Projesi kapsamında yürütülen çalışmalar sayesinde yaklaşık 200 beton yapı yıkıldı, 650 iş yerinin cephesi tek tip hale getirilerek, kent modern görünüme kavuşturuldu.

232 bin turist konakladı

Bu çalışmalara paralel, girişimciler tarafından tarihi yapıların butik otele dönüştürülmesi, çok sayıda 4 ve 5 yıldızlı otelin inşa edilmesiyle misafirlerini ağırlamaya başlayan Mardin, son 10 yılda turizmde dikkatleri üzerine çekti. 2002 yılında 30 bin turistin ziyaret ettiği şehirde, geçen yıl 20 bini yabancı, 232 bin kişi konakladı.

Tesis edilen huzur ve güven ortamı sayesinde kenti tercih eden turist sayısında her geçen gün artış yaşanıyor. Mardin'de konaklayan turistler, Ulu Cami, Meryem Ana Kilisesi, Mor Yusuf Kilisesi, Deyrulzafaran, Deyrulumur, Mor Yakup ve Mor Dimet manastırları ile Zinciriye, Kasımiye ve Sıttı Radviyye medreselerini gezerek, adeta tarihe yolculuk yapıyor.

6 bin 500 yataklı 47 otelin bulunduğu şehirde ilkbahar ve sonbaharda otellerde yoğun talep dolayısıyla yer sıkıntısı yaşanıyor. 2023 yılına kadar kentteki yatak kapasitesinin 10 bine çıkarılması hedefleniyor.​

Kale, turizme katkı sunacak

Yaklaşık 26 yıldır ziyarete kapalı olan Mardin Kalesi, restore edilerek turizme açılacak. Mardin'de Hamdaniler tarafından 10. yüzyılda yapıldığı tahmin edilen Artuklu döneminin en büyük medeniyet eserlerinden biri olan, bin 200 metre yükseklikteki kalenin ören yeri olarak turizme kazandırılması için Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinesinde başlatılan güçlendirme, restorasyon ve arkeolojik kazı çalışmaları sürüyor.

Kalede gerçekleştirilen arkeolojik çalışmalarda 1860 yılından öncesine ait yapıların yanı sıra sikke, savaşlarda kullanılan zırh parçaları, gülle, ok uçları, kap, seramik ve pipo gibi taşınabilir 600'ü aşkın kültür varlığı bulundu. Şehir turizmine önemli katkı sunacak olan tarihi kalenin bu yıl ziyarete açılması bekleniyor.

138 fabrika üretimde

Mardin, tarıma verilen önemli destek, sulama yatırımları, bölgeye yatırımı cazip hale getiren teşvik uygulamaları sayesinde kısa sürede ekonomik alanda gelişme kaydetti. 3 bin dekar alana kurulu Mardin Organize Sanayi Bölgesi (OSB) yoğun ilgi dolayısıyla tam kapasite hizmet verirken, 410 dekar büyüklüğünde ilave alan girişimcilere tahsis edildi. Kent, bu yatırımların meyvelerini kısa sürede toplamaya başladı.

138 fabrikanın üretim yaptığı, 32 tesisin inşaat aşamasında olduğu ve 4 bin kişinin istihdam edildiği OSB'nin yoğun talebi karşılayamaması üzerine ikinci OSB kurulması için çalışma başlatıldı.

Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, 2004 yılında 58 milyon 293 bin dolarlık ihracat yapan ve bu rakamla 37. sırada yer alan Mardin, geçen yıl 910 milyon 351 bin dolar ihracatla 19. sıraya yükseldi. Önceki yıl 277 olan ihracat yapan firma sayısı geçen yıl 330'a çıktı.

Geçen yıl ülkenin un ve bulgur ihracatında ilk sırada yer almayı başaran Mardin, Ortadoğu'nun un ihtiyacının yüzde 60'ını karşılıyor. Türkiye'nin makarna ihracatının yüzde 10'u da Mardin'den yapılıyor.

Ilısu Barajı ekonomiye yıllık 1,5 milyar lira katkı sunacak

Güneydoğu Anadolu Projesi'nin (GAP) vizyon adımlarından biri olan, kendi tipinde gövde dolgusu bakımından dünyanın en büyük barajı özelliğine sahip Ilısu Barajı HES'te fiziki gerçekleşme yüzde 97'ye ulaştı. Yaklaşık 8,5 milyar liralık barajda haziran ayında su tutulmaya başlanması planlanıyor. Aynı zamanda Cizre Barajı'nın yapımına da imkan sağlayacak Ilısu Barajı tamamlandığında 500 bin dekarı aşkın arazi sulamaya açılacak, 4 bin kişiye istihdam sağlanacak. Baraj sadece elektrik enerjisi üretimiyle ekonomiye yıllık 1,5 milyar lira katkı sunacak.

Gıdaya dayalı sanayinin lokomotif sektör olarak ön plana çıktığı ilde verimli toprakların suya buluşturulması amacıyla yapımına başlanan Mardin-Ceylanpınar Sulama Ana Kanalı'nın büyük bölümü tamamlandı. 1 milyon 260 bin dekar verimli alanı suya kavuşturacak projeyle çiftçinin geliri 4-5 kat artacak.

Turizmden 1 milyar lira gelir hedefleniyor

Dicle Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Yılmaz Altındağ, AA muhabirine, dünya kenti Mardin'in çok kültürlü yapısıyla uluslararası model özelliği taşıdığını söyledi.

Altındağ, geçen yıl gelen 232 bin turistten elde edilen gelirin 100 milyon lira olduğunu belirterek, "Turizmde bu yıl 400 bin turist ve 200 milyon lira gelir, 2023 yılında ise 1 milyon turist ve 1 milyar lira gelir hedefliyoruz. Bu çok zor bir şey değil. Bu öngörülenin üzerinde de olabilir. Çünkü Mardin'in bu noktada büyük bir hamlesi var." diye konuştu.

Derik zeytinle kalkınacak

Derik'te ilçe ekonomisi için büyük önem taşıyan zeytin üretimi için önemli çalışmalar yürütülüyor.

Kaymakamlık, GAP Bölge Kalkınma İdaresi, Valilik, Dicle Kalkınma Ajansı, il ve ilçe tarım müdürlüklerince yürütülen entegre kırsal kalkınma projesi ile 10 kapama modern zeytin bahçesi oluşturuldu.

Mardin Artuklu Üniversitesince (MAÜ) Derik ilçesinde Zeytin Tarımı ve Teknolojisi bölümünün de bulunacağı, meslek yüksekokulu (MYO) kurulması teklifi Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) tarafından uygun görüldü.