Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), Ankara’daki bir alışveriş merkezinde down sendromlu bir çocuğun oyun alanına alınmamasını “engellilik temelinde ayrımcılık” olarak değerlendirerek işletmeye üst sınırdan 204 bin 285 TL idari para cezası verdi. Karar, engelli bireylere yönelik ayrımcılığın önlenmesi açısından emsal niteliği taşıyor.
Olay Basına Yansıyınca TİHEK Resen İnceleme Başlattı
Etimesgut’taki bir AVM’de yaşanan olayda, M.A.Y. isimli down sendromlu çocuk, öğretmeni ve bakıcısı eşliğinde oyun alanına girmek istedi ancak çalışanlar tarafından “diğer çocuklara zarar verebileceği” gerekçesiyle içeri alınmadı. Olayın basına yansıması üzerine TİHEK tarafından inceleme başlatıldı.
İşletme savunmasında ayrımcılık olmadığı, çocuğun yararı gözetilerek yönlendirme yapıldığı ve top havuzu için boy kriteri bulunduğu öne sürülse de video kayıtları bu savunmayı desteklemedi. Kayıtlarda hiçbir çalışanın boy şartıyla ilgili bir uyarıda bulunmadığı, yalnızca çocuğun “zarar verebileceği” yönünde değerlendirme yaptığı görüldü.
“Önyargı ve dışlama: Çocuğun üstün yararıyla bağdaşmıyor”
TİHEK kararında, çocuğun özel durumu nedeniyle dışlanmasının “ayrı tutma yoluyla ayrımcılık” oluşturduğu ve bunun çocuğun üstün yararı ilkesiyle bağdaşmadığı belirtildi. Kararda ayrıca, engelli çocukların sosyal yaşama eşit şekilde katılabilmesi için kapsayıcı oyun alanlarının önemine dikkat çekildi.
Engellilik Temelinde Ayrımcılık Açıkça Yasak
Anayasa’nın 10. maddesi ve 6701 sayılı Kanun’da yer alan eşit muamele hükümlerine vurgu yapılan kararda, engellilik temelinde ayrımcılığın yasak olduğu bir kez daha hatırlatıldı.
TİHEK’in uyguladığı 204 bin TL’lik ceza, engelli bireylerin toplum yaşamına eşit erişimi konusunda farkındalık oluşturacak nitelikte bir karar olarak değerlendiriliyor.
