LENFOMA NEDİR?
Lenf kanseri (lenfoma) vücudu enfeksiyon ve hastalıklarla karşı savunan lenfositlerin (bir tür beyaz kan hücresi) lenf düğümlerinde anormal şekilde çoğalması ve büyümesi ile ortaya çıkan bir kanser türüdür. Lenf kanserinin tıbbi adına lenfoma denmektedir.
Lenf bezi kanserinin en sık görüldüğü yer lenf bezleri (lenf düğümleri) olmakla birlikte, dalak, timus bezi ve kemik iliğinde de görülebilir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
- Bacaklarda ve bileklerde şişkinlik
- Karın ağrısı ve karında şişkinlik
- Gece terlemeleri ve ateş
- İştah ve/veya kilo kaybı
- Titreme
- Normal olmayan kaşıntı
- Bitkinlik
- Acı veya normalde olmayan fiziksel his
- Normal olmayan yorgunluk/enerji kaybı
- Kronik öksürük
- Nefes darlığı
- Bademciklerin şişmesi
- Baş ağrısı
RİSK FAKTÖRLERİ
a. Yaş: Vakaların çoğu 50 yaş ve üstü bireylerde görülür.
b. Cinsiyet: Erkeklerde risk daha yüksektir; ancak bazı alt tipler kadınlarda daha sık görülebilir.
c. Aile öyküsü: Birinci derece akrabada lenfoma bulunması riski artırabilir.
ç. Kimyasallar: Benzen, tarım ilaçları, vb. ilişkili bulunmuştur.
d. Zayıflamış bağışıklık: HIV pozitif bireyler, bazı sendromik hastalıklar vb.
e. Otoimmün hastalıklar: Romatoid artrit, lupus, Sjögren sendromu, çölyak hastalığı vb.
f. Enfeksiyonlar: EBV, HIV, HHV-8 (Kaposi Sarkomu İlişkili Herpes Virüsü), Helicobacter pylori, Hepatit C, bazı bakteriyel enfeksiyonlar.
g. Aşırı kilo: Obezite bazı çalışmalarla NHL riskiyle ilişkilendirilmiştir.
TANI YÖNTEMLERİ
- Ayrıntılı öykü ve fizik muayene
- Lenf nodu biyopsisi (kesin tanı için altın standart)
- Kemik iliği biyopsisi
- Kan sayımı, biyokimyasal testler
- Görüntüleme yöntemleri (PET-CT, MRI, X-ray)
TEDAVİ YAKLAŞIMLARI
- Hastalığın türü ve evresine göre tedavi farklılık gösterir:
- Kemoterapi
- Radyoterapi
- Biyolojik tedaviler (monoklonal antikorlar)
- Hedefe yönelik tedaviler
- Kök hücre nakli (uygun hastalarda)
- Cerrahi, sadece tanısal amaçlarla veya özel durumlarda uygulanır.
DÜNYA LENFOMA FARKINDALIK GÜNÜ
Dünya Lenfoma Farkındalık Günü, ilk kez 2004 yılında Lenfoma Koalisyonu tarafından hastalığa yönelik bilgi eksikliğini gidermek, hastalık hakkında farkındalığı artırmak, hastaların ve bakım verenlerinin karşılaştığı duygusal ve psikososyal zorluklara dikkat çekmek amacıyla düzenlendi.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de “erken tanı ve tedavi hayat kurtarır” prensibinden hareketle her yıl 15 Eylül gününü hastalığa yönelik dikkat çekmek, bilgilendirmek ve hastalık ve tedavisine ilişkin güncel durumu gözden geçirmek üzere kutluyoruz.