Türkiye'de trafikteki 16,5 milyon otomobilin 6 milyonu 20 yaş ve üzeri araçlardan oluşuyor. Bu da Türkiye’yi Avrupa’nın en yaşlı araç parkına sahip ülkesi haline getiriyor. Eski araçlar, yeni nesil modellere göre hava yastığı, güçlü şasi yapısı ve çarpışma güvenliği gibi donanımlardan yoksun olduğu için kazalarda büyük risk oluşturuyor.
Uzmanlara göre bu araçlarda ölüm oranı, yeni nesil araçlara kıyasla çok daha yüksek. Ayrıca eski araçların sigorta oranı düşük, arıza ve kaza yapma olasılığı ise fazla. Hava kirliliğine de ciddi katkı sağlıyorlar; yeni araçlara göre 10 kat fazla egzoz gazı salımı yapıyorlar.
'İlk Arabam Yerli Otomobil Aile Destek Programı'
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanması planlanan 'İlk Arabam Yerli Otomobil Aile Destek Programı' 3 ve daha fazla çocuğu olan aileleri hedefliyor. Bu programla düşük gelirli vatandaşlara uzun vadeli finansman imkânı sağlanacak. Ayrıca, 25 yaşını doldurmuş araçlarını hurdaya çıkaran vatandaşlar, yerlilik oranı yüzde 40'ın üzerinde olan 12 araç modelini ÖTV muafiyetli olarak alabilecek.
Teşvik sadece yerli araçlarda mı geçerli olacak?
Yerlilik oranı %40’ın üzerinde olan 12 model, hurda teşviki kapsamına girecek araçlar arasında yer alıyor. Bu araçlar, kanun teklifi onaylandığında ÖTV indirimi ve hurda desteği ile satın alınabilecek. Bu modellerin tamamı Türkiye’de üretiliyor. İşte o araçlar:
Togg T10X, Toyota CH-R, Hyundai Bayon, Hyundai i20, Hyundai i10, Ford Tourneo Custom, Ford E-Transit, Ford Transit, Fiat Fiorino, Fiat Egea Cross, Fiat Egea, Volkswagen Transporter
Başvuru şartları neler olacak?
Programın önümüzdeki günlerde detaylarıyla duyurulması bekleniyor. Şimdilik bilinen ön koşullar şu şekilde:
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, hane halkı gelirinin belirli bir eşiğin altında olması, en az 3 çocuklu olmak, ilk kez otomobil sahibi olunması (öncelikli), yerli otomobil tercih edilmesi (Togg, TOFAŞ, Renault Clio, vb. yerli üretim), hurdaya ayrılacak aracın vergi borcu, haciz kaydı veya yasal engeli olmaması gerekiyor
Not: Başvurular e-Devlet üzerinden ya da Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın resmi portalları aracılığıyla yapılacak.
Hurda teşviki ne zaman çıkacak?
Hurda teşviki uygulaması için yasa teklifinin Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) kabul edilmesi ve Resmî Gazete’de yayımlanması gerekiyor. Henüz kesin tarih açıklanmadı; ancak teklifin yıl bitmeden gündeme alınması bekleniyor.
Uzmanlar, hurda teşviki sayesinde hem çevresel risklerin azaltılacağını hem de ikinci el piyasasının dengeleneceğini belirtiyor. Ancak vatandaşların teşvikten tam olarak nasıl yararlanabileceği, başvuru süreci ve destek miktarının netleşmesi için yasal düzenlemenin detaylarının açıklanması bekleniyor.
