Lübnan haber ajansı NNA'da yer alan habere göre, İsrail ordusu, Lübnan'ın güneyindeki Nebatiye, Sayda, Mercayun ve Bint Cubeyl ile doğusundaki Bekaa bölgesine bağlı Baalbek kentlerini hedef aldı.
Saldırılarda 11 kişinin yaralandığı belirtildi. İsrail, hedef olarak Hizbullah ile çevre örgütü Sınır Tanımayan Yeşiller’i gösterirken, vurulan tesislerin yeniden inşa amaçlı olduğu belirtildi. Ayrıca Hizbullah’ın kullandığı bir taş ocağı da saldırıya uğradı.
İsraille Lübnan arasında ne yaşandı? Yaşanan gerilimin sebebi ne?
İsrail ile Lübnan arasındaki çatışmaların geçmişi, bölgedeki karmaşık siyasi, dini ve etnik dinamiklerle, bölgesel ve küresel güçlerin müdahaleleriyle şekillenmiş uzun ve çetrefilli bir tarihe dayanıyor.
Lübnan, çok etnikli ve mezhepsel yapıya sahip bir ülke. 20. yüzyıl boyunca özellikle 1975-1990 yılları arasında süren Lübnan İç Savaşı, ülkeyi derinden etkiledi. Bu savaşta farklı gruplar İsrail ile çeşitli şekillerde ilişki kurdu veya çatıştı.
1948 Arap-İsrail Savaşı sonrası çok sayıda Filistinli mülteci Lübnan’a yerleşti. Filistinli gruplar, özellikle Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ), Lübnan topraklarını İsrail'e karşı üs olarak kullandı. Bu durum İsrail’in Lübnan’a askeri müdahalelerine zemin hazırladı.
İsrail, FKÖ’ye karşı düzenlenen operasyonlarda Lübnan’a geniş çaplı bir askeri harekat düzenledi. Bu işgal, Lübnan’daki siyasi dengeleri değiştirdi ve Hizbullah’ın doğuşuna yol açtı. Hizbullah, İran ve Suriye destekli Şii bir direniş hareketi olarak İsrail'e karşı mücadele etti.
1990’lardan itibaren İsrail ve Hizbullah arasında sık sık sınır çatışmaları, roket saldırıları ve karşı saldırılar yaşandı. 2006 yılında İsrail ile Hizbullah arasında büyük çaplı bir savaş gerçekleşti (2006 Lübnan Savaşı).
Suriye ve İran’ın Lübnan’daki nüfuzu, İsrail-Lübnan gerilimini artıran önemli faktörlerden. Aynı zamanda, Lübnan’ın kuzey sınırında zaman zaman gerilimler yaşanıyor.
2006 yazında İsrail ile Hizbullah arasında 34 gün süren çatışmalar yaşandı. Savaş, binlerce sivilin hayatını kaybetmesine ve büyük yıkıma yol açtı.
Ateşkesin Sağlanması
Ateşkes, büyük ölçüde uluslararası diplomasi ve BM’nin aktif müdahalesiyle mümkün oldu. Ancak kalıcı barış için çözülmesi gereken siyasi ve güvenlik meseleleri hala devam ediyor. Savaşın sona erdirilmesi için Birleşmiş Milletler (BM) özellikle BM Güvenlik Konseyi arabuluculuk yaptı. BM Güvenlik Konseyi’nin 1701 sayılı Kararı (11 Ağustos 2006) ateşkesin temelini oluşturdu. Bu karar, hem İsrail hem de Lübnan tarafından kabul edildi. Karar çerçevesinde, İsrail’in Lübnan’dan çekilmesi, Hizbullah’ın silahsızlandırılması ve Lübnan ordusunun sınır bölgelerinde konuşlandırılması öngörüldü.
Sonuçları
-
Ateşkesin ardından İsrail kuvvetleri Lübnan’dan çekildi.
-
Hizbullah saldırıları büyük oranda durdu, ancak bölgedeki gerginlik ve zaman zaman küçük çaplı çatışmalar devam etti.
-
Lübnan’ın güneyinde BM destekli bir denge sağlanmaya çalışıldı.
Kasım 2024’te Hizbullah ile İsrail arasında sağlanan ateşkes anlaşmasına rağmen, İsrail’in anlaşmayı 4 bin 500’den fazla kez ihlal ettiği ve bu ihlaller sonucunda yüzlerce sivilin öldüğü ve yaralandığı bildirildi.
İsrail, ayrıca son savaşta ele geçirdiği beş Lübnan tepesini hâlen işgal altında tutarken, onlarca yıldır elinde bulundurduğu bazı bölgelerdeki varlığını da sürdürüyor.
